اکتان انواع بنزین

یک سوال مهم؛ آیا اکتان تمام بنزین‌ها یکی است؟ آیا تفاوت خاصی بین بنزین معمولی و سوپر وجود دارد؟ در این مطب، به طور کامل به سراغ مفهوم اکتان بنزین می‌رویم. توضیح می‌دهیم که اکتان دقیقاً چیست و چرا وجود آن ضروری است. همچنین بررسی می‌کنیم که چه تفاوتی بین بنزین‌های معمولی و سوپر بر اساس اکتان وجود دارد و از همه مهم‌تر، اینکه چگونه باید اکتان مناسب خودروی خود را انتخاب کنید تا هم از موتور آن محافظت کرده و هم از عملکرد بهینه آن مطمئن شوید.

اکتان چیست و چرا مهم است؟

اکتان بنزین مقیاسی است که نشان‌دهنده مقاومت سوخت در برابر “خودسوزی” یا “اشتعال زودهنگام” تحت فشار و حرارت در موتور خودرو است. در یک موتور بنزینی سالم، مخلوط هوا و بنزین باید دقیقاً در زمان مناسب توسط جرقه شمع مشتعل شود. اما اگر اکتان بنزین پایین باشد، این مخلوط ممکن است قبل از جرقه شمع، به دلیل فشار و حرارت بالا، خود به خود منفجر شود که به این پدیده “ناک” می‌گویند.  

این اشتعال کنترل‌نشده نه تنها راندمان موتور را کاهش می‌دهد، بلکه با ایجاد ضربات شدید به مرور زمان می‌تواند باعث آسیب‌های جدی و پرهزینه به قطعات داخلی موتور مانند پیستون‌ها و سوپاپ‌ها شود. به همین دلیل، عدد اکتان یک معیار حیاتی برای تضمین عملکرد صحیح، محافظت از سلامت موتور و جلوگیری از پدیده مخرب ناک است.

انواع بنزین بر اساس عدد اکتان رایج در ایران و جهان

بنزین بر اساس میزان مقاومت خود در برابر ناک، به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شود که در جایگاه‌های سوخت با نام‌ها و اعداد متفاوتی عرضه می‌شوند. اگرچه ممکن است اعداد دقیق اکتان در کشورهای مختلف کمی متفاوت باشد. اما در دسته‌بندی کلی معمولاً به دو یا سه نوع اصلی تقسیم می‌شوند:

1. بنزین معمولی  (Regular Gasoline)

این نوع بنزین، استانداردترین و رایج‌ترین سوخت در بسیاری از نقاط جهان است و معمولاً پایین‌ترین عدد اکتان را در میان انواع موجود دارد. در ایران، بنزین معمولی معمولاً با اکتان ۸۷ عرضه می‌شود. این سوخت برای اکثر خودروهای تولید انبوه و استاندارد که موتورهای آن‌ها برای کار با نسبت تراکم معمولی طراحی شده‌اند.

2. بنزین سوپر یا پرمیوم  (Super or Premium Gasoline)

این بنزین عدد اکتان بالاتری نسبت به بنزین معمولی دارد. در ایران، عدد اکتان بنزین سوپر معمولاً ۹۵ است، در حالی که در برخی کشورهای دیگر ممکن است ۹۱، ۹۳، یا بالاتر باشد. بنزین سوپر برای موتورهای با عملکرد بالا، موتورهایی با نسبت تراکم بالا، یا موتورهایی که از توربوشارژر یا سوپرشارژر استفاده می‌کنند، طراحی شده است.

این موتورها به دلیل شرایط کاری سخت‌تر (فشار و حرارت بیشتر)، مستعد پدیده ناک هستند و بنزین با اکتان بالاتر مقاومت لازم برای جلوگیری از این مشکل را فراهم می‌کند. استفاده از بنزین سوپر در این دسته از خودروها برای حفاظت از موتور و اطمینان از عملکرد صحیح آن‌ها ضروری است.

البته در برخی کشورها ممکن است بنزین‌هایی با اکتان‌های بینابینی یا حتی بالاتر نیز عرضه شوند. همچنین ترکیب بنزین با اتانول (مثل بنزین E10 که حاوی ۱۰% اتانول است) می‌تواند عدد اکتان بنزین پایه را کمی افزایش دهد. مهم این است که بدانید عدد اکتان بالاتر به خودی خود به معنی کیفیت بالاتر بنزین یا افزایش قدرت برای هر خودرویی نیست، بلکه نشان‌دهنده میزان مقاومت آن در برابر ناک است که فقط در موتورهای خاص کاربرد دارد.

آیا اکتان بالاتر همیشه به معنی قدرت بیشتر است؟

انتخاب عدد اکتان صحیح برای خودروی شما که توسط سازنده توصیه شده، حیاتی است. اما در دنیای واقعی، گاهی اوقات دسترسی به بنزین با اکتان دقیق مورد نیاز خودروی شما ممکن نیست. حتی با استفاده از بنزین با اکتان ظاهراً مناسب، ممکن است نشانه‌های خفیفی از پدیده ناک را تجربه کنید که می‌تواند ناشی از کیفیت متفاوت سوخت، ارتفاع از سطح دریا یا حتی رسوبات کربنی در موتور باشد. در چنین شرایطی استفاده از یک اکتان بوستر با کیفیت می‌تواند راه‌حل مؤثری باشد.

اینجاست که اکتان بوستر ووفر به کمک شما می‌آید. این محصول به طور ویژه فرموله شده است تا با افزایش مؤثر عدد اکتان بنزین موجود در باک خودروی شما، مقاومت سوخت در برابر خودسوزی و پدیده ناک را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. استفاده از اکتان بوستر ووفر به شما اطمینان می‌دهد که موتور خودروی شما در شرایط کاری مختلف، چه در ترافیک سنگین و چه در دورهای بالای موتور، از آسیب‌های ناشی از احتراق غیرعادی محافظت می‌شود.

این محصول با کمک به احتراق کامل‌تر و بهینه‌تر، نه تنها سلامت بلندمدت موتور شما را تضمین می‌کند، بلکه به حفظ راندمان و عملکرد روان آن نیز کمک زیادی می‌کند. پس اگر به دنبال راهی آسان و مطمئن برای ارتقاء کیفیت سوخت و محافظت از قلب تپنده خودروی خود هستید، اکتان بوستر ووفر انتخابی هوشمندانه برای شماست تا با هر بار سوخت‌گیری، آرامش خاطر بیشتری داشته باشید.

چگونه اکتان مناسب خودروی خود را پیدا کنیم؟

با توجه به تمام نکاتی که درباره اهمیت استفاده از اکتان گفتیم، حالا سوال اینجاست که چگونه بفهمیم عدد اکتان مناسب برای خودروی ما دقیقاً چند است؟ خوشبختانه، پاسخ این سوال بسیار ساده و مشخص است و حدس و گمان در این مورد جایی ندارد. بهترین و مطمئن‌ترین منبع برای یافتن اکتان مناسب خودروی شما، سازنده آن است. برای اطلاع از عدد اکتان توصیه شده برای خودرویتان، کافی است به یکی از این موارد مراجعه کنید:

1. دفترچه راهنمای خودرو  

 این دفترچه گنجینه اطلاعات خودروی شماست و به طور قطع در بخشی مربوط به سوخت یا مشخصات فنی، عدد اکتان بنزین توصیه شده (یا حداقل عدد اکتان مورد نیاز) به وضوح ذکر شده است.

2. در باک بنزین

در بسیاری از خودروها، برچسبی روی قسمت داخلی درب باک بنزین یا در اطراف دهانه باک وجود دارد که عدد اکتان مورد نیاز یا توصیه شده را نشان می‌دهد. این ساده‌ترین و دم دست‌ترین راه برای پیدا کردن اطلاعات است.

3. داخل لبه در سمت راننده

گاهی اوقات اطلاعات مربوط به مشخصات خودرو از جمله نوع سوخت مورد نیاز، روی برچسبی در این ناحیه نیز درج می‌شود. شما با مراجعه به این قسمت نیز می‌توانید این اطلاعات را به دست آورید.

آخرین نکته

بنزین‌ها در انواع معمولی و سوپر با اکتان‌های متفاوت عرضه می‌شوند. اما نکته کلیدی اینجاست که استفاده از اکتان صحیح متناسب با طراحی موتور خودروی شما (طبق توصیه سازنده در دفترچه راهنما یا در باک) اهمیت دارد. اکتان بالاتر از حد نیاز نه تنها بی‌فایده است، بلکه هزینه‌ی اضافی نیز در بر دارد. اطمینان از استفاده از اکتان مناسب، سلامت طولانی‌مدت موتور را تضمین کرده و به حفظ عملکرد بهینه آن کمک می‌کند.